อเสสวตฺถุวิสยมิสฺสก

[216]

จนฺทิกา มนฺทหาสา เต, มุนินฺท วทนินฺทุโน;

ปโพธยตฺย’ยํ สาธุ-มโนกุมุทกานนํฯ

[216] ‘‘จนฺทิกา’’อิจฺจาทิฯ ‘‘มุนินฺท’’อิจฺจามนฺตนํ, เต วทนเมว อินฺทุ วทนินฺทุโน อิติ สมาสรูปกํ, อยํ มนฺทหาสา จนฺทิกา จนฺทกนฺติโย, อสมาสรูปกํฯ สาธูนํ มนานิเยว กุมุทานิ เกรวานิ, สมาสรูปกํฯ เตสํ กานนํ วนํ, ปโพธยติ วิกาสยตีติ อิทํ สมาสาสมาสรูปกํฯ

[216] ‘‘จนฺทิ’’จฺจาทิฯ เห มุนินฺทเต ตุยฺหํ วทนินฺทุโน มุขจนฺทสฺส มนฺทหาสา มนฺทมิหิตภูตา จนฺทิกา จนฺทกนฺติโย, ‘‘อย’’นฺติ ชาตฺเยกวจเนน มนฺทหาสจนฺทิกา นิทฺทิฏฺฐาฯ อถ วา อยํ วทนินฺทุฯ สาธุมโนกุมุทกานนํ สปฺปุริสานํ จิตฺตสงฺขาตเกรวกานนํ ปโพธยติ วิกาสยติฯ ‘‘จนฺทิกา มนฺทหาสา’’ติ อสมาสรูปกํฯ ‘‘วทนินฺทุโน’’ติ จ ‘‘มโนกุมุทกานน’’นฺติ จ สมาสรูปกํฯ ตสฺมา อิทํ อเสสวตฺถุวิสยสมาสาสมาสรูปกํฯ มนฺทา จ เต หาสา จาติ จ, วทนเมว อินฺทูติ จ, สาธูนํ มนานีติ จ, ตานิเยว กุมุทานีติ จ, เตสํ กานนมิติ จ วิคฺคโหฯ

[217]

อเสสวตฺถุวิสเย, ปเภโท รูปเก อยํ;

เอกเทสวิวตฺติมฺหิ, เภโท ทานิ ปวุจฺจติฯ

[217] นิคมยติ ‘‘อเสสิ’’จฺจาทินาฯ ทุติยสฺส ปเภทํ วตฺตุํ ปฏิชานาติ ‘‘เอกิ’’จฺจาทินาฯ

[217] ‘‘อเสเส’’จฺจาทิฯ อเสสวตฺถุวิสเย รูปเก อยํ ‘‘องฺคุลีทลสํโสภิํ’’อิจฺจาทิกํ อุทาหรณตฺตยํ ปเภโท โหติฯ อิทานิ เอกเทสวิวตฺติมฺหิ รูปเก เภโท วิเสโส ปวุจฺจติฯ